Οι κύριες εκφυλιστικές παθήσεις του μυοσκελετικού

Ερωτήσεις

1. Πόσους ανθρώπους ταλαιπωρεί στο σύγχρονο κόσμο η οστεοαρθρίτιδα και πόσους η οστεοπόρωση; (Στατιστικά στοιχεία)  Σε τι συχνότητα εμφανίζονται στον ελληνικό πληθυσμό; Έχουν «προτιμήσεις» στο γυναικείο φύλο;

Από στατιστικές υπολογίζεται ότι από την  οστεοαρθρίτιδα υποφέρουν στις ΗΠΑ περίπου  27 εκατομμύρια άνθρωποι, στην Αγγλία 8 εκατ. και στην Ελλάδα 1,5 εκατ. Κάτω των 50 προσβάλλονται συχνότερα οι άνδρες ενώ άνω των 60 οι γυναίκες.

Η οστεοπόρωση προσβάλλει μία στις 3 γυναίκες 60-70 ετών και δύο στις τρείς ηλικίας άνω των 80 ετών. Στην Ελλάδα πάσχουν περίπου 400.000 γυναίκες και 50.000 άνδρες .

2. Τι είδους νόσοι είναι η οστεοαρθρίτιδα και η οστεοπόρωση;

Η οστεοαρθρίτιδα και η οστεοπόρωση είναι οι κυριότερες εκφυλιστικές νόσοι του μυοσκελετικού συστήματος, είναι χρόνιες και σταδιακά επιδεινούμενες. Η οστεοαρθρίτιδα είναι μη αναστρέψιμη και προκαλείται από εκφύλιση και φθορά του χόνδρου των αρθρώσεων, με αποτέλεσμα καταστροφή και λειτουργική ανεπάρκειά τους. Η οστεοπόρωση συνοδεύεται από απώλεια οστικής μάζας με αποτέλεσμα τα οστά να είναι περισσότερο εύθραυστα και να παθαίνουν κατάγματα με μικρή βία.

3. Ποια τα συμπτώματα;

Η οστεοαρθρίτιδα προκαλεί πόνο αρχικά κόπωσης και μετά πόνο ηρεμίας ή και νυκτερινό. Ταυτόχρονα προκαλεί δυσκολίες στη βάδιση, στις  σκάλες, στην εργασία, στην εκτέλεση καθημερινών δραστηριοτήτων και στο sex

Η οστεοπόρωση δίνει συμπτώματα μόνον όταν συμβεί κάποιο κάταγμα. Ακόμα και άλγη στην σπονδυλική στήλη, συχνά συνεχή, μπορεί να οφείλονται σε αυτόματα μικροδοκιδικά κατάγματα των σπονδύλων.

4. Όσον αφορά στην οστεοαρθρίτιδα, ποιες αρθρώσεις είναι πιθανότερο να προσβληθούν;

Πιο συχνά προσβάλλονται οι φορτιζόμενες αρθρώσεις, όπως το Ισχίο, το Γόνατο και η Οσφυϊκή Μοίρα της Σπονδυλικής Στήλης. Προσβάλλονται επίσης και οι περιφερικές αρθρώσεις των δακτύλων.

5. Υπάρχουν προληπτικές εξετάσεις που μπορεί να μας γλιτώσουν από μελλοντικά προβλήματα; Πότε πρέπει να γίνονται (σε ποια ηλικία, ανάλογα με το ιστορικό κλπ)

Στην οστεοαρθρίτιδα δεν υπάρχουν προληπτικές εξετάσεις, απλώς κατευθυνόμαστε από τα κλινικά συμπτώματα και επιβεβαιώνουμε με την ακτινογραφία.

Στην οστεοπόρωση υπάρχει η Μέτρηση Οστικής Πυκνότητας με DEXA, η οποία πρέπει να γίνεται ιδίως στις γυναίκες στην αρχή της εμμηνόπαυσης. Μετά πρέπει να παρακολουθείται κάθε 1-2 έτη, ανάλογα με την τιμή της και το ιστορικό.

6. Ποιοι θεωρούνται επιβαρυντικοί παράγοντες κινδύνου; Το βάρος π.χ. ακούμε ότι λειτουργεί αρνητικά για τις αρθρώσεις, ωστόσο οι αδύνατες γυναίκες εμφανίζουν πιο πολύ οστεοπόρωση.

Στην οστεοαρθρίτιδα είναι η γονιδιακή προδιάθεση, το αυξημένο βάρος σώματος, η βαρεία χειρωνακτική εργασία και το φύλλο.

Στην οστεοπόρωση είναι η γονιδιακή προδιάθεση, η λήψη φαρμάκων όπως η κορτιζόνη, η κατάχρηση αλκοόλ, καπνίσματος και καφέδων, η πρόωρη εμμηνόπαυση και ο σωματότυπος, καθ’ ότι οι αδύνατες γυναίκες παθαίνουν πιο εύκολα οστεοπόρωση.

7. Πόσο σημαντικό ρόλο παίζει στην αντιμετώπιση, να εντοπίσουμε έγκαιρα το πρόβλημα;

Όπως σε κάθε πάθηση, έχει τεράστια σημασία η έγκαιρη διάγνωση για πρώιμη θεραπεία. Αυτή είναι περισσότερο έκδηλη στην οστεοπόρωση, ώστε να αρχίσει άμεσα η θεραπεία πριν αρχίσουν να συμβαίνουν κατάγματα. Τα οστεοπορωτικά κατάγματα, και ιδίως του ισχίου, είναι πολύ σοβαρά, διότι αντιμετωπίζονται μόνον χειρουργικά και έχουν υψηλό ποσοστό θνησιμότητας (λειτουργική ανεπάρκεια και μερική αναπηρία) και θνητότητας (θανάτων).

8. Τι είδους θεραπείες προτείνονται σήμερα για την αντιμετώπιση της οστεοαρθρίτιδας;

Σε αρχικά στάδια αντιμετωπίζεται συντηρητικά με τροποποίηση και ελάττωση δραστηριοτήτων, απώλεια βάρους, φυσιοθεραπεία, ασκήσεις και φάρμακα (αναλγητικά ή/και αντιφλεγμονώδη). Στο γόνατο σε αρχόμενη οστεοαρθρίτιδα είναι ενδεχόμενο να καθυστερήσει η επιδείνωση με ενέσεις υαλουρονικού οξέως ενδαρθρικά.

9. Πότε επιλέγεται ως λύση το χειρουργείο και τί πρέπει να γνωρίζει ο ασθενής

Η οστεοαρθρίτιδα στις μεγάλες φορτιζόμενες αρθρώσεις, όπως το Ισχίο και το Γόνατο, σε προχωρημένο στάδιο αντιμετωπίζεται μόνον χειρουργικά. Η επέμβαση η οποία γίνεται είναι η Ολική Αντικατάσταση ή Αρθροπλαστική της άρθρωσης. Σήμερα, σε έμπειρα χειρουργικά χέρια, υπάρχει η τεχνογνωσία ώστε να έχουμε ταχύτερα αλλά και καλύτερα αποτελέσματα. Αυτή περιλαμβάνει τις κατάλληλες χειρουργικές προσπελάσεις ελάσσονος επεμβατικότητας (MIS) ώστε να μην τραυματίζονται τα μαλακά μόρια όπως οι μύες, σύγχρονα υλικά προθέσεων για αμεσότερη ενσωμάτωση με το οστού αλλά και αυξημένης αντοχής στις φθορές και σύγχρονα ακριβέστερα εργαλεία, όπως τα εξατομικευμένα του γόνατος (PSI- Patients Specific Instruments).

10. Ποιες είναι οι προτεινόμενες θεραπείες της οστεοπόρωσης;

Η θεραπεία της οστεοπόρωσης συνίσταται στον συνδυασμό άσκησης και φαρμακευτικής αγωγής. Η συνιστώμενη φαρμακευτική αγωγή περιλαμβάνει την ταυτόχρονη λήψη ασβεστίου, βιταμίνης D και ενός φαρμάκου (από το στόμα ή ενέσιμου) που διατηρεί το ασβέστιο στο οστού.

Απλές ερωτήσεις που ζητούν σύντομες απαντήσεις

Για την Οστεοαρθρίτιδα

1. Πέρυσι τραυμάτισα το γόνατο μου ενώ έκανα σκι. Μπορεί να εκδηλώσω οστεοαρθρίτιδα στο μέλλον;

AΠ. Είναι πιθανόν εάν τραυματίστηκαν σημαντικά κάποια στοιχεία του γόνατος, όπως ο αρθρικός χόνδρος, οι μηνίσκοι και οι χιαστοί σύνδεσμοι.

2. Ένας τραυματισμός ή μια εγχείρηση στην άρθρωση μπορεί να οδηγήσει σε οστεοαρθρίτιδα;

AΠ. Μόνον εάν τραυματιστεί ο αρθρικός χόνδρος, ή εάν δημιουργήθηκε αστάθεια ή εάν η επέμβαση που έγινε δεν είχε τα προσδοκώμενα αποτελέσματα.

3. Ο ψυχρός και υγρός καιρός επιδεινώνει την οστεοαρθρίτιδα;

AΠ. Οι βαρομετρικές αλλαγές που συνοδεύουν τις αλλαγές του καιρού μπορεί να επιδεινώσουν τα συμπτώματα της οστεοαρθρίτιδας, όπως το άλγος, αλλά όχι την νόσο της οστεοαρθρίτιδας καθ’ εατού.

4. Είμαι αθλητής. Αυτό σημαίνει ότι έχω περισσότερες πιθανότητες να εκδηλώσω οστεοαρθρίτιδα στο μέλλον;

AΠ. Όχι υποχρεωτικά, εκτός εάν συνέβησαν σημαντικοί ή επαναλαμβανόμενοι τραυματισμοί.

Για την Οστεοπόρωση

1. Ολες οι γυναίκες χρειάζεται να λαμβάνουν ασβέστιο και βιταμίνη D για να αποφύγουν την Οστεοπόρωση;

AΠ. Ναι, διατροφικά σε νέες ηλικίες σε συνδυασμό με άσκηση, και φαρμακευτικά όταν υπάρχει οστεοπενία όπως και μετά την εμμηνόπαυση.

2. Η μέτρηση της οστικής μάζας γίνεται σε μία περιοχή;

AΠ. Γίνεται στο Ισχίο και στην Οσφυϊκή Μοίρα της Σπονδυλικής Στήλης.

3. Οι γυναίκες αθλήτριες και οι γυναίκες στην εμμηνόπαυση χρειάζονται μεγαλύτερες ποσότητες οργανικού ασβεστίου;

AΠ. Ναι, μαζί με συμπλήρωμα βιταμίνης D.

4. Τα κατάγματα από πτώσεις σχετίζονται με οστεοπόρωση;

AΠ. Όταν συμβαίνουν σε ηλικίες πάνω από τα 50, συνήθως προέρχονται από την μειωμένη οστική αντοχή που προκαλείται από την οστεοπόρωση.

Διαβάστε επίσης

• Οστεοαρθρίτιδα και Ολική Αντικατάσταση Γόνατος
• Αρθρίτιδα